Διαχείριση υπερφαγίας - Κατανόηση συναισθηματικού φαγητού
Ορίζεται ως η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων τροφής - συνήθως συγκεκριμένου είδους- σε απόκριση συναισθημάτων (emotional eating). Τα συναισθήματα μπορεί να είναι θετικά ή αρνητικά. Υπολογίζεται ότι το 75% των επεισοδίων υπερφαγίας προκαλείται από συναισθήματα!
Πως ξεχωρίζουμε αν η "πείνα" προκαλείται από συναισθήματα?
| ΦΥΣΙΚΗ ΠΕΙΝΑ | ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΠΕΙΝΑ |
| Κλιμακώνεται και μπορεί να καθυστερηθεί η ικανοποίηση της | Εμφανίζεται ξαφνικά, σαν άμεση επιτακτική ανάγκη |
| Καλύπτεται με διάφορα τρόφιμα | Ικανοποιείται με συγκεκριμένες τροφές/ γεύσεις |
| Όταν υπάρχει κορεσμός συνήθως σταματά το γεύμα | Υπάρχει τάση για υπερκατανάλωση τροφής |
| Δεν προκαλεί αίσθημα ενοχών μετά | Προκαλεί αίσθημα ενοχών μετά |
Τι είναι το παρηγορητικό φαγητό?
Ο όρος "παρηγορητικό φαγητό" (comfort food) χρησιμοποιείται για να περιγράψει τα τρόφιμα-φαγητά που καταναλώνει ένα άτομο για να βιώσει ένα συναίσθημα ή/και να το διατηρήσει. Συνήθεις επιλογές είναι το παγωτό, η σοκολάτα, τα μπισκότα, τα πατατάκια αλλά και το παραδοσιακά μαγειρεμένο φαγητό που διεγείρει παιδικές αναμνήσεις όπως γεμιστά, σπανακόπιτα, παστίτσιο.
Τι σύσταση έχει συνήθως το παρηγορητικό φαγητό?
Τα τρόφιμα που επιλέγονται σε περιπτώσεις συναισθηματικού φαγητού είναι συνήθως
- Υψηλά σε λιπαρά
- Υψηλά σε ζάχαρη
- Υψηλά σε αλάτι
- Φαγητό ταχυφαγείου
Αν και το παρηγορητικό φαγητό μεταβάλλει τη συναισθηματική κατάσταση, η αλλαγή αυτή δεν έχει διάρκεια!
Πως να αντιμετωπίσετε το συναισθηματικό φαγητό
Καταρχάς, είναι σημαντικό να παρατηρήσετε τον εαυτό σας για να δείτε ποιο συναίσθημα επιθυμείτε να νιώσετε μέσα από το φαγητό.
Για παράδειγμα: "Τρώω γλυκά όταν αγχώνομαι"
Στο συναισθηματικό φαγητό σε αυτή την περίπτωση οδηγούμαι από το άγχος και στοχεύω στο να χαλαρώσω - κατευνάσω τη φόρτιση.
Το επόμενο βήμα ειναι να αναρωτηθείτε με ποιους άλλους τρόπους μπορεί να επιτευχθεί το ίδιο αποτέλεσμα
Δηλαδή: Πως μπορώ να χαλαρώνω όταν έχω άγχος για κάτι?
Έχετε κατά νου ότι ο κάθε άνθρωπος είναι ξεχωριστός και πάντα υπάρχουν λύσεις όταν ψάχνουμε για αυτές. Το να χρησιμοποιήσετε το φαγητό κάποιες φορές ως πηγή απόλαυσης και ευχαρίστησης είναι εντάξει. Το πρόβλημα υφίσταται όταν το φαγητό παίρνει διαστάσεις συνεχούς συναισθηματικής ανακούφισης.
