Διατροφή βρέφους

 
Η εισαγωγή στέρεων τροφών συστήνεται για να καλύψει τις αυξανόμενες ανάγκες του βρέφους και να το βοηθήσει να περάσει ομαλά στην συμμετοχή στο φαγητό της οικογένειας. Παρότι υπάρχει ερευνητική διχογνωμία ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, οι ελληνικές συστάσεις μέσω Εθνικού Διατροφικιού Οδηγού και άλλοι οργανισμοί προτείνουν ο μητρικός θηλασμός να είναι αποκλειστικός ως τους πρώτους έξι μήνες ζωής (περίπου 180 μέρες). Με την ολοκλήρωση των έξι μηνών και την αξιολόγηση του παιδιάτρου ότι το υγιές βρέφος έχει αναπτύξει τις απαιτούμενες δεξιότητες ξεκινά η εισαγωγή τροφίμων, ενώ συνεχίζεται ο μητρικός θηλασμός/ κατανάλωση φόρμουλας.
Η κάθε τροφή δίνεται συνηθως χωριστά για 3 μέρες σε μικρές ποσότητες (2-3 κ.γλ για 1-2 φορές) και το γεύμα συμπληρώνεται με θηλασμό/ γάλα. Παρατηρούνται τυχόν αντιδράσεις (όπως διάρροια, εμετός, εξανθήματα). Σε αυτές τις περιπτώσεις διακόπτεται η λήψη τροφίμου και επικοινωνείτε με τον παιδίατρο. 
 
Η σειρά με την οποία εισάγονται τα τρόφιμα δεν είναι αυστηρά καθορισμένη. Ωστόσο, παρακάτω δίνεται ένα ενδεικτικό πλάνο συνυφασμένο με τις συστάσεις του Εθνικού Διατροφικού Οδηγού.
 
Θυμηθείτε ότι μέχρι την συμπλήρωση του 1ου έτους δεν συστήνεται η κατανάλωση μελιού, φρέσκου γάλακτος, αλατιού, ζάχαρης και βοτάνων από τα βρέφη.
Για την εισαγωγή ψαριού, αυγού και πολτοποιημένων ξηρών καρπών τα νεώτερα δεδομένα δεν υποστηρίζουν την πρόληψη αλλεργίας αν δοθούν μετά το 1ο έτος, ακόμα και για τα βρέφη με οικογενειακό ιστορικό αλλεργιών. Άρα, εισάγονται κανονικά πριν το έτος.
 
Από 6 μηνών:
  • Ξεκινήστε με φρούτα και λαχανικά (καρότο, σέλινο, κολοκυθάκι, γλυκοπατάτα, πατάτα, μήλο, αχλάδι, μπανάνα, αβοκάντο, φασολάκια κ.α ) ανάλογα με την ποιότητα και την εποχικότητα τους. Επιλέξτε αρχικά πιο ήπιες γεύσεις και συνεχίστε αργότερα με τις πιο όξινες τροφές (πορτοκάλια, μανταρίνια). Επιλέξτε μαγείρεμα στον ατμό ή ελάχιστο μαγείρεμα σε χύτρα/κατσαρόλα και με ελάχιστο νερό για διατήρηση των βιταμινών τους.
  • Αφού έχουν γίνει ανεκτά τα παραπάνω τρόφιμα συνεχίστε με καλές πηγές πρωτείνης και μετάλλων (σιδήρου/ ψευδαργύρου) όπως βουβάλι, μοσχάρι, κοτόπουλο, συκώτι, κουνέλι, γαλοπούλα, κατσίκι, αρνί. Φροντίστε για την ποιότητα τους.
Μπορεί από την αρχή να προστεθεί το ελαιόλαδο
 
Από 7 μηνών:
  • Συνεχίστε να προσθέτετε γεύσεις και χρωμα στο φαγητό του βρέφους, εμπλουτίζοντας με περισσότερα φρούτα και λαχανικά εποχής.
  • Προσθέστε πριν το τέλος του μήνα δημητριακά με γλουτένη όπως κριθαράκι, πλιγούρι, αστεράκι, πεπονάκι στην κρεατόσουπα/ κοτόσουπα του βρέφους.  
 
Από 8 μηνών ως 1 έτους:
  • Συνεχίστε προαιρετικά με βρώμη και με "ψευδοδημητριακά" όπως κινόα, φαγόπυρο,αμάρανθο καθώς είναι καλές πηγές φυτικής πρωτείνης και μετάλλων. Το μούλιασμα αυτών σε όξινο περιβάλλον (προσθήκη λεμονιού, μηλόξιδου) είναι καλή πρακτική για την μεγιστοποίηση της απορρόφησης των μετάλλων, αλλά σε μια πλήρη διατροφή βρέφους είναι προαιρετικό. Συνίσταται σε περιπτώσεις χορτοφαγίας (που καλό θα ήταν να αποφεύγεται στα βρέφη) ή σοβαρής αναιμίας/ υποσιτισμού. Τα δημητριακά αυτά μπορούν να αποτελέσουν μία εξαιρετική βάση για την απογευματινή κρεμούλα του μωρού.
  • Ακολουθήστε τις συνήθειες και τις ανάγκες του βρέφους σας και εισάγετε σταδιακά το αυγό. Εισάγετε αρχικά τον κρόκο και μετά σταδιακά και το ασπράδι.
  • Συνεχίστε με την εισαγωγή ψαριού. Προτιμώτερα ψάρια είναι τα μικρότερα σε μέγεθος και συνήθως ανεκτά όπως βακαλάος, γλώσσα και μετά σαρδέλα, σαργό, ροφό, μυτάκι, σφυρίφα, στύρα. Επιλέξτε ψάρια ελεύθερης αλιείας και καλής ποιότητας και αποφύγετε μεγάλα ψάρια που περιέχουν ποσότητες βαρέων μετάλλων (ξιφίας, καρχαρίας, τόνος, βασιλιάς σκουμπρί). 

  • Αφού έχουν γίνει ανεκτά τα παραπάνω τρόφιμα, συνεχίστε με τα γαλακτοκομικά προιόντα. Καλύτερες επιλογές είναι το πρόβειο/ κατσικίσιο γιαούρτι και τυρί. 
  • Συνεχίστε με την εισαγωγή οσπρίων. Επιλέξτε την προσθήκη μικρής ποσότητας οσπρίου στην σούπα του βρέφους μαζί με το κρέας και το ζυμαρικό. Πετάξτε το νερό μουλιάσματος και το πρώτο νερό βρασμού για να μειωθεί η περιεκτικότητα σε κάποιους ολιγοσακχαρίτες (σταχυόζη, ραφινόζη, βερμπασκόζη) που κάνουν τα όσπρια πιο δύσπεπτα. Προτιμήστε αρχικά φακές, φάβα, μαυρομάτικα φασόλια. Συνδυάστε με τα όσπρια μία πηγή βιταμίνης C (π.χ λαχανικά, ντομάτα, λεμόνι)  για να αυξήσετε την απορρόφηση του σιδήρου.
  • Αποφύγετε την καθημερινή κατανάλωση ρυζιού καθώς περιέχει ποσότητες αρσενικού. Επιλέξτε ποικιλία αμυλώδων τροφών.
Οι παραπάνω επιλογές τροφίμων είναι ενδεικτικές. Σε κάθε περίπτωση επιλέξτε τρόφιμα εποχής και ακολουθήστε τη γενική φιλοσοφία για κάλυψη των αναγκών του βρέφους και ομαλή ένταξη στην σίτιση. 
 
Επισης:
  1. Προσπαθήστε η διαδικασία να είναι ευχάριστη για το βρέφος.
  2. Μην το πιέζετε να καταναλώσει μία συγκεκριμένη τροφή. Προσπαθήστε να τρώτε μαζί και το ίδιο φαγητό!
  3. Θυμηθείτε ότι μπορεί να χρειαστεί 10-15 φορές έκθεση σε ένα νέο τρόφιμο πριν το βρέφος δεχθεί να το καταναλώσει με ευχαρίστηση. 
  4. Συζητήστε με την παιδίατρο και την διατροφολόγο σας, τις επιλογές σίτισης του μωρού σας με βάση τις ανάγκες του στα πλαίσια μια υγιεινής διατροφής και τις συνήθειες της οικογένειας σας.
 
Ενημερωθείτε και για την μέθοδο baby led weaning με την οποία η τροφή δίνεται σε κομμάτια και όχι σε πολτοποιημένη μορφή εξαρχής με το παιδί να κατέχει πρωταγωνιστικό, ενεργό ρόλο στην σίτισή του.
 
Πηγές:
Εθνικός Διατροφικός Οδηγός
https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/infant-and-toddler-health/in-depth/healthy-baby/art-20046200
https://journals.lww.com/jpgn/fulltext/2017/01000/Complementary_Feeding___A_Position_Paper_by_the.21.aspx
http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/44117/9789241597494_eng.pdf?sequence=1
 
Ενδιαφέρον ή απορίες;

Επικοινώνησε μαζί μας

Ακολούθησέ με στο Instagram
ΠΑΝΩ